1. Quỹ điều trị sức khỏe ngoài bảo hiểm
Vì sao cần: Bảo hiểm y tế và bảo hiểm nhân thọ chỉ chi trả trong giới hạn hợp đồng. Khi cần điều trị ở bệnh viện ngoài danh sách, mua thuốc không được bảo hiểm thanh toán, hoặc làm các xét nghiệm chuyên sâu, bạn sẽ phải chi ngay một khoản lớn.
Cách lập & tính toán:
- Bước 1: Xác định chi phí y tế ngoài bảo hiểm trung bình của gia đình/năm (ví dụ 20 triệu).
- Bước 2: Đặt mục tiêu quỹ = ít nhất 2 năm chi phí y tế ngoài bảo hiểm (ví dụ 40 triệu).
- Bước 3: Trích 5–8% thu nhập hàng tháng. Nếu thu nhập gia đình 30 triệu, hãy để riêng 1,5–2,4 triệu/tháng.
- Bước 4: Gửi tiết kiệm kỳ hạn ngắn hoặc để ở tài khoản sinh lãi, đảm bảo rút nhanh khi cần.
2. Quỹ duy trì mức sống 6–12 tháng
Vì sao cần: Nếu một trong hai vợ chồng mất việc hoặc giảm thu nhập, việc duy trì mức sống quen thuộc giúp gia đình không bị rơi vào “khủng hoảng kép” – vừa thiếu tiền, vừa căng thẳng tinh thần.
Cách lập & tính toán:
- Bước 1: Tính mức chi tiêu tối thiểu mỗi tháng (ví dụ: 18 triệu gồm ăn uống, điện nước, học phí con).
- Bước 2: Nhân với số tháng muốn duy trì (6–12 tháng). Ví dụ: 18 triệu × 9 tháng = 162 triệu.
- Bước 3: Chia mục tiêu thành các mốc: mỗi tháng dành 10% thu nhập, hoặc dùng tiền thưởng để rút ngắn thời gian tích lũy.
- Bước 4: Để quỹ ở sổ tiết kiệm tách biệt, không liên kết với thẻ ATM để tránh rút tùy hứng.
3. Quỹ tự do – cơ hội cá nhân
Vì sao cần: Đây là khoản tiền để bạn nắm bắt cơ hội cho riêng mình mà không ảnh hưởng đến tài chính chung, ví dụ: tham gia khóa học, thử kinh doanh nhỏ, hoặc đổi môi trường sống.
Cách lập & tính toán:
- Bước 1: Xác định số tiền tối thiểu bạn muốn có để sẵn sàng cho bất kỳ quyết định cá nhân nào (ví dụ 50 triệu).
- Bước 2: Trích 3–5% thu nhập/tháng. Với thu nhập 30 triệu, bạn sẽ dành 900.000 – 1,5 triệu/tháng.
- Bước 3: Ưu tiên gửi vào tài khoản riêng, hoặc chia 50% gửi tiết kiệm – 50% đầu tư an toàn (trái phiếu, chứng chỉ quỹ).
- Bước 4: Chỉ dùng quỹ này cho mục tiêu cá nhân đã định, không rút vì lý do gia đình trừ khi khẩn cấp.
Nguyên tắc chung để 3 quỹ luôn đầy
- Tách bạch hoàn toàn với tài khoản chi tiêu hằng ngày.
- Chuyển tiền vào quỹ ngay khi nhận lương, tránh để cuối tháng mới để dành.
- Rà soát mỗi 6 tháng để điều chỉnh mức trích phù hợp với thay đổi thu nhập hoặc chi phí.
- Ưu tiên tích lũy đều đặn hơn là chờ có khoản lớn mới gửi – quỹ được xây từ thói quen, không phải may mắn.
Kết luận
Nếu tôi lập đủ 3 khoản quỹ này ngay từ những năm đầu hôn nhân, tôi đã tránh được nhiều lần lo lắng xoay xở tiền, thậm chí phải bán tài sản. Tiền không thể giải quyết mọi vấn đề, nhưng sự chuẩn bị tài chính đúng cách sẽ cho bạn quyền lựa chọn, sự an tâm và tự chủ – những thứ còn quý hơn vàng.
